ส่วนใหญ่มาเป็นแรงงานในเหมืองหาบ กรรมกรแบกสินค่าท่าเรือ คนลากรถ (หลั่งเซี้ย) คนขายน้ำ (เชี้ยถุย) เปิดร้านขายของชำ (ขายจับโห้ย) ร้านตัดเสื้อ (ฉ้ายหอง) ทำประมง คนจีนเหล่านี้แต่งงานกับคนพื้นถิ่น และให้กำเนิดคนบาบ๋า

ใบต่างด้าวของชาวจีนฮกเกี้ยนในสยาม แสดงให้เห็นเส้นทางการเดินทางจากปีนังถึงภูเก็ต และเข้ามาเป็นแรงงานกุลีเหมืองแร่

(ภาพ: สิ่งจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ภูเก็ตไทยหัว) 

นอกจากนี้ ยังมีชาวจีนบางส่วนที่ตั้งรกรากและตั้งตัวได้ เป็นเจ้าของเหมืองแร่ เป็นพ่อค้าค้าขายระหว่างปีนังกับภูเก็ตจนร่ำรวย

ชุมชนชาวจีนและบาบ๋าที่สำคัญ ๆ ในเมืองภูเก็ต อยู่ทางตะวันออกขอเกาะ ได้แก่ 

    •ชุมชนทุ่งคา ปัจจุบันเป็นอำเภอเมือง เคยเป็นที่ตั้งของเหมืองที่เป็นบ่อรวมวัฒนธรรมต่างชาติ

    •ชุมชนบางเหนียว เป็นสถานที่สำคัญในการหาปลา

    •ชุมชนซีเต็กค้า ที่เคยเป็นสถานที่ฝังศพของชาวจีน

    •ชุมชนย่านเมืองเก่า ถนนถลางและถนนพังงา ที่มีทั้งโบสถ์คริสต์และศาลเข้าไหหลำ  

(ภาพ : แบบจำลองย่านเก่าเมืองภูเก็ต พิพิธภัณฑ์เพอรานากัน ภูเก็ต)

•ปัจจุบัน หลายครอบครัวย้ายถิ่นออกไปที่อื่น ๆ มีเพียงสถาปัตยกรรมเป็นหลักฐานของชุมชนบาบ๋าขนาดใหญ่ 

•ความโดดเด่นของอาคารแบบชิโน-ยูโรเปียน ที่มีหงอคาคี่ (ทางเดินเชื่อมอาหารห้องแถว) แต่ปัจจุบันกลายเป็นพื้นที่ส่วนบุคคล และไม่สามารถเดินไปมาดังเดิม

•ในช่วงกว่าสิบปีนี้ กระบวนการฟื้นฟูวัฒนธรรมบาบ๋าเกิดขึ้น โดลกลุ่มบุคคลและหน่วยงานต่าง ๆ หนึ่งในนั้นคือ วัฒนธรรมการแต่งกาย ในโอกาสสำคัญ และการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์บาบ๋าหรือเพอรานากัน

(ภาพ : อาคารห้องแถวหลายยุคสมัย ย่านเก่าภูเก็ต)

เสื้อบาจูปันจางคอเป็นรูปตัววี ผ้าหน้า ไม่มีกระดุม กลัดด้วยเครื่องประดับที่เรียกว่า โกสัง คล้ายเข็มกลัดสามชิ้น

ปั่วตึ๋งแต้ตัดหลวม ๆ ไม่เน้นทรวดทรง ชายเสื้ออยู่ระดับเอว ตัดด้วยผ้าฝ้ายหรือผ้ามัสลิน ไม่มีกระดุมหน้า

•ปัจจุบันเรียก “เสื้อคอตั้งแขนจีบ” 

•เสื้อสั้นราวสะโพก คอตั้ง แขนเสื้อยาวจรดข้อมือ ปลายแขนจีบ ไม่เข้ารูป ไม่มีกระดุมในตัว แต่มีรังดุมใส่กระดุมกิมตู้น

•สามารถใช้ใส่ไว้เป็นเสื้อในสำหรับเสื้อครุยท่อน เรียกว่า บาจูดาลัม

•นิยมใช้ผ้าป่าน ผ้าฝ้าย จะดิดลูกไม้ชายเสื้อ

(ภาพ : ห้องเพชรน้ำหนึ่ง พิพิธภัณฑ์เพอรานากันภูเก็ต)

เกอบาญาบีกูเน้นการฉลุลายที่สาบเสื้อด้านหน้า และบริเวณรอบสะโพก เช่น ลายหอยแครงและหยักโค้ง โดยหญิงบาบ๋าในอดีตปักลวดลายเหล่านี้ด้วยตัวเอง

เกอบาญาซูแลมเน้นการตัดเย็บที่เน้นทรวดทรงมากขึ้น และใส่เสื้อชั้นในแบบบราเซีย โดยมีลวดลายฉลุที่มากกว่าเกอบาญาบีกู ตั้งแต่สาบเสื้อด้านหน้าถึงชายเสื้อ มักเป็นลวดลายพันธุ์พฤกษาและสัตว์มงคล 

เสื้อสามส่วนตัดด้วยผ้าพื้นธรรมดาหรือมีลวดลายเล็กน้อย มีทั้งคอกลม คอสามเหลี่ยม คอสี่เหลี่ยม กลัดกระดุมหน้าหรือติดซิบหลัง

เสื้อผ้าลูกไม้หรือผ้าต่อดอก มีกระดุมด้านหน้ามักเลือกให้สีเข้ากับสีของลูกไม้ สำหรับลูกไม้ต่อตอก ต้องอาศัยความประณีตของช่างในการนำลายดอกมาซ้อนกัน เรียกว่าเป็นการประกบดอกที่เย็บด้วยมือ ทำให้ไม่มีตะเข็บ

เซียงไฮ้ข่อมีคอเสื้อแบบคอจีน เป็นเสื้อป้ายข้างผ่าตลอด ติดด้วยกระดุมผ้าเรียกว่า “ป้อสิ่ว” ส่วนทับด้านในมีกระเป๋าขนาดเล็กเก็บเงินหรือผ้าเช็ดหน้า

ฮั๋วก๋วน  มงกุฎดอกไม้ไหวครอบมวยผมเจ้าสาวที่ทำจากดิ้นเงินดิ้นทอง เป็นดอกไม้ไหว ดอกไม้ไหวประดับด้วย หงส์ ที่มีความหมายถึงสัตว์ที่ยิ่งใหญ่ และมีเสียงกังวาน สอนให้สาวเจ้ารู้จักกล่าว ปิยะวาจาเมื่อเข้าสู่เรือนชานของเจ้าบ่าว ด้านหน้าประดับด้วยดอกไม้และผีเสื้อที่แทนความผูกพัน การสั่นไหวของมงกุฎบอกเล่าถึงความตื่นเต้นของเจ้าสาว

(ภาพ :  ห้องโบตั๋น พิพิธภัณฑ์เพอรานากันภูเก็ต)

•งานเย็บปักเป็นส่วนหนึ่งที่ผู้หญิงบาบ๋าได้รับการถ่ายทอด เพื่อเตรียมตัวออกเรือน

•การฉลุผ้าคัตเวิร์ค การปักลูกปัด การเย็บหมอน ปลอกหมอน 

•ทักษะเหล่านี้กลายเป็นคุณสมบัติติดตัว และสืบทอดให้กับลูกสาวต่อไป

(ภาพ : ห้องเพชรน้ำหนึ่ง พิพิธภัณฑ์เพอรานากัน ภูเก็ต)

พิพิธภัณฑ์เพอรานากัน ภูเก็ต ตั้งอยู่ในอำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต ไม่ห่างจากท่าอากาศยานนานาชาติภูเก็ต แสดงพัฒนาการของชุมชนและบอกเล่าเอกลักษณ์สถาปัตยกรรมในย่านเมืองเก่า การแต่งกาย เครื่องประดับ และเป้นแหล่งรวมสินค้าที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมบาบ๋าอย่างน่าสนใจ

พิพิธภัณฑ์ภูเก็ตไทยหัว ตั้งอยู่ในย่านเมืองเก่า เมืองภูเก็ต บอกเล่าถึงชุมชนชาวจีนในเมืองภูเก็ต ทั้งในแง่ของประวัติศาสตร์ ย่านชุมชน เอกลักษณ์ประเพณี